chia sẻ:

Chuyên gia hiến kế 6 nhóm giải pháp trọng điểm phát triển du lịch thông minh khu vực duyên hải miền trung - Tây Nguyên

Cập nhật 14.06.2025 | Chuyển đổi số

Trong khuôn khổ Hội nghị liên kết phát triển du lịch Duyên hải miền Trung – Tây Nguyên, chuyên gia chuyển đổi số du lịch Nguyễn Quyết Tâm đã khuyến nghị 6 nhóm giải pháp trọng điểm nhằm thúc đẩy du lịch thông minh và từng bước hình thành nền kinh tế số du lịch cho toàn khu vực.
Chuyên gia hiến kế 6 nhóm giải pháp trọng điểm phát triển du lịch thông minh khu vực duyên hải miền trung - Tây Nguyên

Giải pháp 01: Xây dựng Trung tâm dữ liệu du lịch thông minh

Trong bối cảnh khu vực Duyên hải miền Trung – Tây Nguyên đang từng bước đẩy mạnh liên kết phát triển du lịch vùng, việc xây dựng một Trung tâm dữ liệu du lịch thông minh cấp vùng là giải pháp hạ tầng có ý nghĩa chiến lược, vừa cấp thiết trước mắt, vừa có giá trị lâu dài.

Trung tâm dữ liệu cần được thiết kế theo hướng tích hợp và đồng bộ, có khả năng tiếp nhận, xử lý và phân tích dữ liệu từ nhiều nguồn: hệ thống quản lý nhà nước, doanh nghiệp lữ hành – lưu trú – dịch vụ, nền tảng số của du khách, cảm biến IoT tại điểm đến, phản hồi và hành vi người dùng trên các kênh trực tuyến. Từ đó, dữ liệu được chuẩn hóa và tổng hợp không chỉ phục vụ công tác quản lý, thống kê mà còn làm nền tảng cho việc ra quyết định dựa trên dữ liệu (data-driven governance), nâng cao hiệu quả xúc tiến, điều phối sản phẩm và xây dựng chính sách linh hoạt theo thời gian thực.

Ong Nguyen Quyet Tam - Chuyen gia chuyen doi so du lich

Đối với các tỉnh thành trong khu vực, trung tâm dữ liệu du lịch thông minh còn đóng vai trò là công cụ điều phối vùng – cho phép chia sẻ thông tin, đánh giá năng lực cung ứng và phối hợp truyền thông du lịch một cách nhất quán. Đây là điều kiện cần để xây dựng các tour tuyến liên tỉnh, kết nối sản phẩm – dịch vụ – điểm đến thành một hành trình liền mạch, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh của cả khu vực thay vì từng địa phương đơn lẻ.

Về lâu dài, trung tâm dữ liệu còn mở ra khả năng ứng dụng các mô hình phân tích dự báo (forecasting), đo lường trải nghiệm du khách, đánh giá hiệu quả chính sách và nâng cao năng lực phản ứng nhanh trong điều hành du lịch thông minh. Việc đầu tư vào dữ liệu không chỉ phục vụ quản lý, mà là nền móng để hình thành nền kinh tế số du lịch tại Duyên hải miền Trung – Tây Nguyên trong giai đoạn tới.

Giải pháp 02: Xây dựng Cổng thông tin điện tử du lịch thông minh

Cổng thông tin điện tử không đơn thuần là kênh giới thiệu điểm đến, mà được định vị là nền tảng tích hợp truyền thông, dịch vụ và trải nghiệm người dùng trong không gian số. Với phạm vi kết nối mở rộng theo liên kết vùng, cổng thông tin trở thành một trong những cấu phần thiết yếu của hạ tầng số ngành du lịch hiện đại.

Cổng thông tin đảm nhiệm ba chức năng cốt lõi:

(1) Định danh thương hiệu du lịch địa phương trên môi trường số một cách rõ ràng, nhất quán và có bản sắc;

(2) Hỗ trợ du khách trước – trong – sau chuyến đi, với thông tin trực quan, đầy đủ, đa ngữ, cá nhân hóa và dễ tương tác;

(3) Kết nối đa chiều với hệ sinh thái du lịch vùng, bao gồm nền tảng đặt dịch vụ, bản đồ số, phản hồi người dùng và cơ sở dữ liệu quản lý ngành.

Không dừng ở vai trò truyền tải thông tin một chiều, cổng thông tin vận hành như một hệ thống tương tác thông minh, tích hợp các công nghệ như chatbot, trợ lý ảo, gợi ý hành trình, phản hồi tức thì và hỏi – đáp tự động. Giao diện người dùng (UI) và trải nghiệm người dùng (UX) được thiết kế thân thiện với thiết bị di động, bảo đảm tính thuận tiện và khả năng tiếp cận cao cho cả khách du lịch trong nước và quốc tế.

Trong bối cảnh phát triển theo hướng liên kết vùng, hệ thống này không tồn tại dưới dạng cổng độc lập của từng địa phương mà được tổ chức theo mô hình tích hợp dùng chung cấp vùng. Kiến trúc hệ thống liên thông dữ liệu, quản trị phân quyền và giao diện đồng bộ giúp đảm bảo sự nhận diện riêng của từng tỉnh, đồng thời tạo dựng một hệ thống xúc tiến thống nhất, hiện diện rõ ràng trên không gian mạng.

Cổng thông tin du lịch thông minh đóng vai trò là đầu mối hiển thị của toàn bộ hạ tầng số ngành du lịch – một công cụ truyền thông chiến lược, góp phần lan tỏa hình ảnh, nâng cao vị thế và xây dựng thương hiệu du lịch vùng một cách chuyên nghiệp và bền vững trong bối cảnh cạnh tranh số toàn cầu.

Giải pháp 03: Thúc đẩy quảng bá, xúc tiến thương hiệu du lịch gắn với chiến lược kích cầu quốc gia

Hoạt động quảng bá và xúc tiến du lịch trong kỷ nguyên số không còn dừng ở việc lan tỏa thông tin, mà là quá trình tạo dựng hình ảnh thương hiệu, dẫn dắt cảm xúc, và kích thích hành động của du khách qua các điểm chạm số. Trong bối cảnh các địa phương đẩy mạnh liên kết vùng, việc tổ chức lại hệ thống xúc tiến du lịch theo hướng tích hợp và công nghệ hóa trở thành một trụ cột chiến lược để nâng cao năng lực cạnh tranh và tăng trưởng thị phần.

Chiến lược truyền thông mới cần vận hành trên nền tảng số toàn diện, tận dụng công nghệ để cá nhân hóa nội dung, phân phối chính xác theo thị trường mục tiêu, và tạo ra trải nghiệm tương tác sâu trên nhiều kênh. Các công cụ như bản đồ số du lịch, video 360 độ, thực tế ảo (VR/AR), và trí tuệ nhân tạo (AI) đóng vai trò quan trọng trong việc làm sống động điểm đến và mô phỏng trải nghiệm ngay từ giai đoạn tìm kiếm thông tin.

Xúc tiến không còn là nhiệm vụ riêng của từng địa phương. Trong bối cảnh kích cầu toàn ngành, các chiến dịch truyền thông cần được đồng bộ với định hướng quốc gia, đảm bảo tính thống nhất về thông điệp, nhận diện và định vị hình ảnh vùng trên các nền tảng số. Mỗi địa phương không chỉ là “điểm đến”, mà là một phần trong câu chuyện thương hiệu liên vùng, được kể bằng ngôn ngữ công nghệ và truyền thông hiện đại.

Song song đó, dữ liệu phản hồi từ du khách, lượt truy cập, hành vi tìm kiếm và hiệu suất chiến dịch cũng cần được theo dõi, phân tích và kết nối với hệ thống quản trị ngành để đo lường hiệu quả, điều chỉnh nội dung và tối ưu nguồn lực truyền thông. Quảng bá và xúc tiến, trong mô hình này, không tách rời khỏi dữ liệu – công nghệ – nền tảng vận hành, mà là biểu hiện trực diện nhất của năng lực tổ chức và mức độ trưởng thành số của ngành du lịch địa phương và toàn vùng.

Giải pháp 04: Tăng cường chuyển đổi số khối doanh nghiệp lữ hành

Trong hệ sinh thái du lịch thông minh, doanh nghiệp – đặc biệt là doanh nghiệp lữ hành – giữ vai trò là đơn vị thiết kế, kết nối và phân phối dịch vụ du lịch, trải nghiệm du lịch đến tay du khách. Việc tăng cường chuyển đổi số khối doanh nghiệp không chỉ giúp nâng cao năng lực vận hành nội tại mà còn là yếu tố quyết định mức độ gắn kết giữa dịch vụ cung ứng và hệ thống hạ tầng số ngành du lịch.

Chuyển đổi số trong doanh nghiệp lữ hành không chỉ giới hạn ở việc áp dụng một phần mềm quản lý công việc hay quản lý tour hay tích hợp kênh thanh toán trực tuyến, mà cần tiếp cận theo tư duy hệ thống: từ quản trị khách hàng, quản lý sản phẩm và bán hàng đa kênh đến phân tích dữ liệu thị trường, tối ưu chi phí, triển khai truyền thông số,... Những nền tảng số chuyên biệt cho ngành du lịch lữ hành sẽ là công cụ hỗ trợ doanh nghiệp tăng hiệu quả kinh doanh, mở rộng thị trường và thích ứng nhanh với biến động nhu cầu du khách.

Để triển khai hiệu quả, cần xây dựng chương trình hỗ trợ đồng bộ, bao gồm đào tạo kỹ năng số cho đội ngũ nhân sự, hướng dẫn sử dụng các nền tảng công nghệ phù hợp với đặc thù từng phân khúc doanh nghiệp, đặc biệt là nhóm doanh nghiệp vừa và nhỏ. Đồng thời, việc kết nối hệ thống của doanh nghiệp với các nền tảng cấp vùng và quốc gia sẽ tạo ra chuỗi dữ liệu liền mạch, phục vụ cho công tác xúc tiến, giám sát và điều phối du lịch trên diện rộng.

Việc thúc đẩy chuyển đổi số doanh nghiệp du lịch không chỉ tạo lực đẩy từ bên trong mà còn góp phần hình thành môi trường kinh doanh du lịch hiện đại, minh bạch và cạnh tranh lành mạnh. Đây là điều kiện cần để đảm bảo rằng mọi nỗ lực số hóa ở cấp cơ quan quản lý hay hạ tầng vùng đều được triển khai hiệu quả ở khâu thực thi – nơi sản phẩm, dịch vụ và trải nghiệm được tổ chức và vận hành hàng ngày.

Giải pháp 05: Nâng cao chất lượng nhân lực du lịch số

Công nghệ có thể mua sắm, hạ tầng có thể đầu tư, nhưng nếu thiếu nhân lực có khả năng sử dụng và vận hành, mọi nỗ lực số hóa sẽ không mang lại hiệu quả thực chất. Chất lượng nhân lực du lịch – đặc biệt là năng lực số – đang trở thành yếu tố then chốt quyết định tốc độ và mức độ thành công trong quá trình triển khai du lịch thông minh.

Tình trạng phổ biến hiện nay tại nhiều địa phương là sự thiếu hụt nguồn nhân lực có kỹ năng số ở cả ba cấp: cán bộ quản lý nhà nước không theo kịp công nghệ; doanh nghiệp thiếu đội ngũ triển khai và tối ưu nền tảng; cộng đồng tham gia du lịch chưa có thói quen làm việc trong môi trường số. Đây là lỗ hổng không thể giải quyết bằng công cụ kỹ thuật, mà đòi hỏi một chiến lược phát triển năng lực bài bản, lâu dài và phù hợp với thực tiễn ngành.

Giải pháp nhân lực số cần được xây dựng theo mô hình phân tầng. Ở tầng quản lý, cán bộ ngành du lịch cần được trang bị kiến thức về dữ liệu, vận hành hệ thống quản trị số, đánh giá hiệu suất qua chỉ số phân tích và có khả năng ra quyết định dựa trên dữ liệu. Đối với doanh nghiệp, nội dung đào tạo cần đi sâu vào vận hành thực tế: sử dụng phần mềm quản lý booking, phần mềm điều hành tour, phần mềm CRM du lịch, nền tảng quản trị và kinh doanh du lịch, truyền thông số, xử lý dữ liệu hành vi khách hàng,... Với cộng đồng làm du lịch tại địa phương, việc làm quen với công cụ số cơ bản, kỹ năng truyền thông hình ảnh và quy trình hỗ trợ du khách trong môi trường trực tuyến là những yêu cầu tối thiểu.

Ngoài chương trình đào tạo, cơ chế hỗ trợ học tập thực hành, tài liệu dùng chung, nền tảng đào tạo trực tuyến ngành du lịch và liên kết với cơ sở giáo dục – doanh nghiệp công nghệ cũng cần được phát triển đồng bộ. Đào tạo không thể tách rời khỏi hoạt động triển khai thực tế, và nhân lực ngành du lịch trong giai đoạn mới không chỉ cần chuyên môn nghiệp vụ, mà còn phải trở thành những người sử dụng công nghệ thành thạo trong từng khâu của chuỗi giá trị.

Nâng cao chất lượng nhân lực số không phải là bước đi hỗ trợ, mà là nền tảng đảm bảo các hệ thống, nền tảng và giải pháp công nghệ đã đầu tư được vận hành hiệu quả, bền vững và phù hợp với điều kiện từng địa phương.

Giải pháp 06: Phát triển hệ sinh thái số liên vùng – liên điểm – liên dữ liệu

Chuyển đổi số trong ngành du lịch không thể đạt hiệu quả tối ưu nếu các thành phần vẫn hoạt động rời rạc, thiếu kết nối về công nghệ, quy trình và dữ liệu. Để nâng cao năng lực cạnh tranh toàn vùng, cần hướng đến việc xây dựng một hệ sinh thái số liên thông, nơi các địa phương, doanh nghiệp, nền tảng và điểm đến cùng vận hành trong một cấu trúc tích hợp – liên vùng, liên điểm và liên dữ liệu.

Ở cấp vùng, hệ sinh thái số đóng vai trò là nền tảng kết nối toàn bộ hạ tầng kỹ thuật, dữ liệu, dịch vụ và truyền thông du lịch giữa các tỉnh, thành phố. Điều này bao gồm chia sẻ dữ liệu du khách và điểm đến, đồng bộ cơ sở dữ liệu doanh nghiệp – sản phẩm – dịch vụ, tích hợp nền tảng xúc tiến chung và cổng thông tin liên vùng, cũng như thiết lập hệ thống đặt dịch vụ và thanh toán dùng chung. Thay vì đầu tư đơn lẻ, hệ sinh thái số mở ra khả năng tổ chức lại toàn bộ hoạt động quản lý, xúc tiến, vận hành và phục vụ khách du lịch theo mô hình liên kết – chia sẻ – cộng tác.

Tại cấp điểm, kết nối số không dừng ở việc triển khai cảm biến hay wifi miễn phí, mà phải hình thành một chuỗi trải nghiệm số liền mạch: từ thông tin trước chuyến đi, đến tương tác tại điểm đến, đặt mua dịch vụ, phản hồi và chăm sóc sau chuyến đi. Khi các điểm đến trong vùng cùng vận hành trên nền hệ thống số tương thích, hành trình của du khách sẽ được cá nhân hóa liên tục, không bị đứt gãy bởi ranh giới địa lý hay quản lý hành chính.

Trục dữ liệu giữ vai trò sống còn trong mô hình này. Dữ liệu du lịch được chuẩn hóa và chia sẻ theo nguyên tắc an toàn – mục tiêu – khai thác được. Cấu trúc dữ liệu mở và khả năng kết nối ngược từ hệ thống quản trị sang nền tảng truyền thông như Cổng thông tin du lịch thông minh sẽ giúp các địa phương chủ động xây dựng sản phẩm – chương trình xúc tiến – kịch bản truyền thông dựa trên hành vi thực tế của thị trường.

Phát triển hệ sinh thái số là tạo dựng một phương thức tổ chức mới cho ngành du lịch liên vùng: cùng chia sẻ hạ tầng, cùng xây dựng thương hiệu, cùng giữ chân du khách và cùng nâng cao năng lực cạnh tranh trong một không gian số thống nhất.

Sáu nhóm giải pháp được đề xuất tạo thành một cấu trúc hệ thống, đồng thời đóng vai trò nền tảng để xây dựng mô hình du lịch thông minh mang tính liên kết và bền vững. Đây không phải tập hợp các biện pháp kỹ thuật rời rạc, mà là khung giải pháp tích hợp – định hướng tổ chức lại toàn bộ hoạt động xúc tiến, quản lý, cung ứng và trải nghiệm du lịch ở cấp độ vùng.

Để triển khai thành công những giải pháp này đòi hỏi sự đồng thuận chiến lược và phối hợp hành động giữa các bên liên quan. Chính quyền cần giữ vai trò kiến tạo và điều phối, doanh nghiệp phải chủ động chuyển đổi, còn cộng đồng là lực lượng tham gia trực tiếp trong vận hành mô hình mới. Từ nhận thức đến hành động, từ nền tảng đến con người – mỗi mắt xích đều cần được đầu tư đúng mức.

Với những định hướng đã được đặt ra, Duyên hải miền Trung – Tây Nguyên có cơ sở để vươn lên trở thành vùng du lịch thông minh, có khả năng cạnh tranh cao và đóng vai trò hạt nhân trong bức tranh phát triển du lịch số của quốc gia trong giai đoạn tới.